Rregullat për udhëtim në Bashkimin Evropian janë shtyrë për Maqedoninë dhe duhet të fillojnë vitin e ardhshëm, nëse nuk ka vonesa të mëtejshme, dhe ndërkohë jemi në kontakt të vazhdueshëm me BE-në për të koordinuar të gjithë procesin – tha sot zëvendëskryeministri dhe ministri i Transportit Aleksandar Nikolloski, para një takimi pune në Dhomën Ekonomike me ftesë të Kryetarit Branko Azeski.

Në takim, siç është paralajmëruar, do të diskutohen disa tema, dhe theks i veçantë do të vihet në problemin me protokollet e reja të Bashkimit Evropian, EES (Sistemi i Hyrjes/Daljes) dhe ETIAS (Sistemi Evropian i Informacionit dhe Autorizimit të Udhëtimit), si dy sisteme të ndara që BE-ja po i prezanton gradualisht për menaxhimin dhe kontrollin e hyrjes në zonën Shengen, njëri nga viti 2025 dhe tjetri nga viti 2026, dhe të cilat për kompanitë, siç thotë Dhoma, do të paraqesin një barrë shtesë.

Lidhur me rregullat për hyrje në BE, ato janë shtyrë për Maqedoninë, ato do të fillojnë, nëse fillojnë vitin e ardhshëm, nëse nuk ka vonesa të mëtejshme. Ndërkohë, jemi në dialog aktiv me përfaqësuesit e BE-së dhe për ndonjë rastësi, pas këtij takimi do të kem një takim me ambasadorin e BE-së Michalis Rokas, i cili nuk ka lidhje me këtë takim, por prapë kemi komunikim aktiv dhe sigurisht që do të bëjmë gjithçka që mundemi për ta bërë më të lehtë hyrjen e qytetarëve maqedonas në BE. Në thelb, ajo për të cilën jemi të informuar është se sistemi ekzistues i BE-së po dixhitalizohet, bota, teknologjitë po ecin përpara dhe në atë drejtim, ajo që po prezanton BE duhet të respektohet nga njëra anë, por nga ana tjetër, procedura për hyrjen e qytetarëve maqedonas nuk duhet të jetë e komplikuar. Sigurisht, Ministria e Punëve të Jashtme dhe Ministria e Çështjeve Evropiane kanë komunikim dhe së bashku si qeveri do të koordinohemi kur të prezantohet – tha Nikolloski.

Biznesi, siç tregon Dhoma, tregon se me protokolle të tilla, operatorët e transportit janë në disavantazh krahasuar me operatorët e BE-së në aspektin e kufizimeve të vendosura, për shkak të rregullave të Shengenit që kufizojnë periudhën e një shoferi profesional që mund të kryejë shërbime transporti dypalësh (kufizim prej 90 ditësh gjatë çdo 180 ditësh).

Nikoloski nuk e sheh këtë si problem sepse, siç theksoi ai, ligji është i njëjtë dhe afatet nga 90 deri në 180 ditë nuk kanë ndryshuar.

Sipas informacioneve të fundit, Sistemi i Hyrjes/Daljes (EES) do të fillojë më 12 tetor 2025. Gradualisht, gjatë një periudhe prej gjashtë muajsh, ai do të zbatohet nga 29 vende evropiane (25 anëtarët e BE-së të zonës Shengen, plus Islanda, Lihtenshtajni, Norvegjia dhe Zvicra), me zbatim të plotë që fillon më 10 prill 2026, kur ditët e qëndrimit do të llogariten elektronikisht. Në këtë pikë, përmes sistemit të dytë, ETIAS, nuk kërkohet asnjë veprim nga udhëtarët, dhe Bashkimi Evropian do të ofrojë informacion shtesë në lidhje me datën specifike të fillimit të ETIAS disa muaj para lançimit të tij.