Me rastin e 120 vjetorit të kryengritjes së Ilindenit në Sofje, presidenti bullgar Rumen Radev mbajti një fjalim në të cilin tha se “Kryengritja Ilinden-Preobrazhen është shprehja më masive e vullnetit për liri të popullit bullgar”.

Kjo kryengritje u çua shumë prapa në kohë, pasi rezultatet e saj i tejkaluan shumë qëllimet e saj imediate politike dhe ushtarake. Kryengritja Ilinden-Preobrazheno” zë vend të rëndësishëm në marrëdhëniet me Republikën e Maqedonisë dhe në afrimin e bazuar në “të vërtetën historike”, tha Radev, duke shtuar se kryengritjen e paralajmëruan “këmbanat e kishave bullgare”.

Ai shtoi se garantimi i barazisë kushtetuese do të përmbushte zotimet e 1903 të Ilindenëve dhe zotimin e tyre për barazi dhe drejtësi.

Qytetarët e Bullgarisë dhe Republikës së Maqedonisë para kryengritjes përkulen para këtyre zotimeve dhe idealeve, tha Radev.

Dhe Nikolai Denkov, kryeministri i Bullgarisë, beson se “2 gushti është një simbol, 120 vjet më parë në atë datë bullgarët në Maqedoni dhe Odrin Thraki dëshmojnë se ideja e një republike demokratike në të cilën do të jenë bullgarët, turqit dhe hebrenjtë. i barabartë në të gjitha marrëdhëniet, nuk u pezullua së bashku me Levskin”.

Kryengritja Ilinden-Preobrazhen është një ngjarje me rëndësi të madhe për kombin modern bullgar. Nuk është rastësi që bullgarët janë forca lëvizëse në kryengritjen më të madhe kundër Perandorisë Osmane në këto vende. Në zonat gjeografike të Maqedonisë dhe Trakisë Lindore në atë kohë, ato ishin pjesa më e madhe dhe më aktive politikisht në mesin e popullatës së ndryshme. Përmbajtja dhe forma bullgare e kryengritjes, por edhe e gjithë lëvizjes revolucionare në Maqedoni dhe në Odrinë, njihet nga të gjithë. Nga osmanët, nga bashkësitë e tjera etnike dhe nga fqinjët Blaxan. Asokohe nuk është larg kujtimi i bashkimit të 1885-ës.

Prandaj edhe vendasit edhe të huajt e dinë qartë drejtimin natyror të autonomisë së plotë të kërkuar të Maqedonisë dhe Odrinës deri në një bashkim të ardhshëm. Në verën e vitit 1903, bashkatdhetarët tanë në Maqedoni dhe në Odrinë e paguan çmimin e kërkimit të lirisë me mijëra sakrifica njerëzore dhe me shumë shkatërrime materiale e morale. Për të shpëtuar më shumë se 30,000 refugjatë, ata kërkojnë shpëtimin tek nëna e tyre amtare. Ne, trashëgimtarët e tyre, jemi të thirrur t’i mbrojmë ato vlera dhe t’ua përcjellim fëmijëve tanë, të cilët duhet t’i përcjellim edhe në të ardhmen.